Op basis van vrij gegeven communicatie, documenten én ooggetuigenverslagen nemen we je mee naar ‘ De hel van Kabul’.  Van dag tot dag en soms van uur tot uur reconstrueren we wat er gebeurde toen de Taliban in augustus opnieuw de macht grepen. Duizenden mensen onder wie honderden landgenoten en Afghaanse tolken die voor Nederland hadden gewerkt, probeerden in doodsnood hun land te ontvluchten. Voor het eerst doet Cees Roels, de plaatsvervangende ambassadeur ter plaatse zijn verhaal voor een camera. Dat geldt ook voor majoor Tijs, de commandant van het KCT (Korps Commandotroepen) team. Hij vertelt over hun inzet aan de hand van niet eerder vertoonde bodycam- beelden.

Voor Zembla onderzoeken we, in een tweeluik, de Nederlandse missie in Afghanistan. In deel 1 ‘Oorlog in Uruzgan’ blijkt dat Den Haag onvoldoende militairen naar Uruzgan stuurde. Door het tekort aan manschappen waren de Nederlanders, voor de beveiliging van essentiële transporten, afhankelijk van een lokale warlord: Matiullah Khan die voor de bescherming van konvooien 1500 tot 3000 dollar per truck toucheerde. Nederlanders konden in Uruzgan minder vaak en minder ver patrouilleren dan ze wilden en daarom, tot hun frustratie, onvoldoende bescherming bieden aan de burgerbevolking. Het leidde, ook op korte afstand van de Nederlandse bases, tot gruweldaden door de taliban.

Sinan Can onderzoekt: hoe gevaarlijk is Samir A. Op zijn zeventiende veroorzaakte hij een nationaal terreuralarm en kreeg hij de titel Staatsvijand nr 1. Negen jaar zat hij vast voor diverse terreurzaken. Nu zit hij opnieuw vast. Het OM verdenkt hem van terreurfinanciering. Voor zijn arrestatie spreekt Sinan hem en doet Samir voor het eerst z’n verhaal voor een televisiecamera. Hij heeft altijd ontkend dat hij destijds iets van plan was maar nu bekent hij.

Juli 1995. Massamoord in het hart van Europa. Onder leiding van generaal Ratko Mladic vermoorden Bosnisch Servische troepen meer dan achtduizend vluchtelingen. Mensen die bescherming zochten in de enclave Srebrenica. Een gebied dat door de Verenigde Naties tot zogenoemde safe area is verklaard. Dat blijkt het niet te zijn. Lichtbewapende Nederlandse blauwhelmen zijn niet in staat de opmars te stuiten, toegezegde luchtsteun blijft uit. Een colonne van tien tot vijftienduizend vooral mannen probeert door de bergen Tuzla te bereiken. Tijdens die zogenoemde ‘Mars van de dood’ worden velen van hen om het leven gebracht. Sommige hoofdstukken uit de geschiedenis van de genocide zijn en worden nog altijd verkeerd geschreven ook als het gaat om het internationale machtsspel dat  aan de val van de VN- enclave vooraf ging.

Wat ging er mis met het vrachtschip MSC Zoe toen het begin januari 342 zeecontainers verloor en Unesco werelderfgoed de Wadden in een vuilnisbelt veranderde? In deel II maken collega Marco de Lange en ik een reconstructie. We spraken met deskundigen, betrokkenen én bemanningsleden die letterlijk doodsangsten hebben uitgestaan.

Begin januari verliest het vrachtschip de MSC Zoë boven de Waddeneilanden 342 zeecontainers. Niet eerder werd het kwetsbare natuurgebied zo hard getroffen. Hoe kon de MSC Zoë zoveel lading verliezen? Waarom vaart één van de grootste containerschepen ter wereld zo dicht langs de Wadden? Wat ging er mis aan boord?  Zembla onderzoekt de oorzaak en de gevolgen in deel I van ‘De Ramp op het wad’. Deel II op 24 oktober aanstaande.

Sting like a bee onderzoekt waar beleid faalt en macht ontspoort. Sting like a bee (SLB) is het journalistieke productiebedrijf van Bart Nijpels. Hij maakt en produceert – samen met anderen- documentaires en reportages, schrijft artikelen en columns voor kranten, bladen en deze website. Tweemaal won hij De Loep, de Nederlands/Vlaamse prijs van de Vereniging voor Onderzoeksjournalisten  (VVOJ). Hij is in te huren als journalistieke mentor/ coach maar ook als (interim) eindredacteur en adviseur/ bemiddelaar bij conflicten op redacties of binnen media- organisaties. Nijpels geeft cursussen en doceert onderzoeksjournalistiek. En hij doet onderzoek en adviseert voor op waarheid gebaseerde films, series en boeken.

Een woordenstroom als een kogelregen. Gesprek met een gevallen held voor wie de hoogste eer een loden last werd.

Arts en vriend Ilijaz Pilav overleefde Srebrenica. Hij postte vandaag de volgende boodschap: ‘Once again he makes a circle and meets himself at a point called the 11th of July, here’s the 27th time. Once again, time meets with itself at a point you don’t know if it’s the beginning or the end. Once again, I get up, to go to another circle, to live another year… Another July 11th…It’s not courage to go on when you have the strength. It’s courage to go on when you don’t have the strength… 27th time…’

Tijdens de jaarlijkse herdenking op de begraafplaats in Potocari bood minister Ollongren, 27 jaar na de genocide in Srebrenica, ‘de diepste excuses’ aan de nabestaanden.  “We kunnen het leed niet van u wegnemen”, aldus de minister. “Maar wat we wel kunnen doen is de geschiedenis recht in de ogen kijken.” Maar dat is de vraag…(lees verder)

27 jaar geleden speelden zich tijdens de val van Srebrenica ‘onder toeziend oog’ van Nederlandse VN- militairen, vreselijke taferelen af. Maar niet de massamoord op meer dan achtduizend mensen. Die had plaats buiten het zicht van Dutchbat, tientallen kilometers verderop. Toch houden media al decennialang hardnekkig -soms tegen beter weten in- vast aan de lezing dat ook dat op en rond de compound in Potocari gebeurde. Historici die de genocide onderzochten zijn verbijsterd dat deze zwarte bladzijde in de Europese geschiedenis tot op de dag van vandaag, vaak verkeerd geschreven wordt. Lees hier verder

Joep Dohmen (NRC) ontvangt een oeuvreprijs van de Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ). Op z’n plaats en bovenal uitstekend getimed want de gelauwerde ligt stevig onder vuur en z’n opponenten schuwen een onconventionele aanpak niet.

Goed nieuws voor de lokale – en de onderzoeksjournalistiek: Staatssecretaris Uslu stelt miljoenen beschikbaar voor lokale en onderzoeksjournalistiek: ‘Het doel is de journalistiek te versterken, kwalitatief te verbeteren en onafhankelijker te maken.’ Goed nieuws wanneer het geld – ik tel in de gauwigheid ruim dertien miljoen- op de juiste plekken terecht komt want er is een wereld te winnen.

Willibrord Frequin (80) overleed op Hemelvaart. Geen slechte timing voor een katholiek. Of het hem voorbij de hemelpoort heeft geholpen is de vraag want de verslaggever heeft het Opperwezen doorheen zijn loopbaan menigmaal vermanend toegesproken op momenten dat hij als verslaggever  met menselijke ellende werd geconfronteerd. De zogenoemde ‘hoofdenaffaire’ betekende het einde van zijn journalistieke loopbaan bij Brandpunt (KRO). Hoofden, bestemd voor medisch- wetenschappelijk onderzoek zouden onder meer gebruikt worden voor ‘bizarre seks’…. Het nieuws wordt al snel bestempeld als nep.  Frequin werd overigens niet ontslagen zoals veel media berichten….(lees verder)