Nederlanders trainden militie krijgsheer Uruzgan

Tijdens de NAVO- missie in Uruzgan (ISAF) trainden Nederlanders de Afghan Highway Police (AHP), een militie van krijgsheer Matiullah Khan met wie Nederland formeel geen zaken deed. Dat blijkt uit onderzoek van Brandpunt (KRO-NCRV).

 Matiullah Khan leidde, naar eigen zeggen, een militie van tweeduizend gewapende mannen. Nederland werkte officieel niet met de krijgsheer samen. Uit een document (*) dat Brandpunt vandaag publiceert, blijkt dat de Nederlanders de militie van Khan trainden. Het gaat om een gespreksverslag van een bijeenkomst in maart 2008. Khan en een Nederlandse commandant bespreken de training van Khan’s manschappen. De krijgsheer toont zich volgens het verslag enthousiast over de samenwerking. “Hij beseft dat samenwerken aan veiligheid en het delen van informatie, elkaar ondersteunen, belangrijk is.”

Een voormalig lid van de Koninklijke Marechausse, belast met het opleiden van Afghaans politiepersoneel, bevestigt de trainingen. “Wij wisten aanvankelijk niet dat het Matiullah’s personeel was. Maar langzamerhand krijg je steeds meer kennis en dan praat zo’n deelnemer zijn mond voorbij en dan weet je dat ze van de AHP zijn, leden van de militie van Matiullah.”

 Matiullah Khan was lid van de Popolzai stam en gold als de machtigste krijgsheer van Uruzgan. Al eerder werd bekend dat Nederland hem betaalde voor bescherming. De weg van Kandahar naar Tarin Kowt was voor de bevoorrading van het Nederlandse Kamp Holland de belangrijkste aanvoerroute. Manschappen van Khan beschermden de transporten tegen betaling van zestienhonderd tot drieduizend dollar per container. Wanneer er niet tijdig betaald werd, verviel de protectie. Dan werden konvooien op de route aangevallen en getroffen door bermbommen.

Matiullah Khan was een neef van Jan Mohammed Khan, de voormalige gouverneur van Uruzgan die verdacht werd van opiumhandel, corruptie en seksueel misbruik van minderjarige jongens. Hij werd in 2006 op aandrang van Nederland uit zijn functie ontheven. Zijn ontslag gold als voorwaarde voor Nederlandse deelname aan de ISAF-missie.

 Matiullah Khan werd in maart 2015 in Kabul vermoord tijdens een zelfmoordaanslag.

In een speciale uitzending besteedt Brandpunt dinsdag aandacht aan de keerzijde van Nederlandse missie in Uruzgan. Om de strijd tegen de Taliban te winnen werkte ISAF ook samen met lokale machthebbers die zich schuldig maakten aan het seksueel misbruiken van minderjarige jongens.

 (*) verslag_ontmoeting_mk